آزمایشگاه زنبورداران

آزمایشگاه تخصصی زنبورداران

فهرست مطالب

شرکت عسل زنبورداران ابرجس به عنوان یکی از اولین برندهای صنعت زنبورداری در استان قم با راه اندازی آزمایشگاه تخصصی محصولات زنبورعسل سعی در اصالت سنجی و کیفیت سنجی محصولات زنبورعسل داشته است. این آزمایشگاه در یک فضای حدود 100 متر مربع منطبق بر استانداردهای یک آزمایشگاه واحد تولیدی و براساس دستورالعمل سازمان غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی قم در محل کارخانه زنبورداران ابرجس راه اندازی شده است. سعی شده است در این آزمایشگاه با بکارگیری نیروهای متخصص و تجهیزات آزمایشگاهی استاندارد کلیه آزمون های عسل با بالاترین دقت و کیفیت انجام شود. این آزمایشگاه با هدف دقت در آزمون ها و کاهش مدت زمان پروسه تایید کیفی آزمون ها و پروسه بسته بندی عسل ها راه اندازی شده است.

تجهیزات موجود در آزمایشگاه:

  • اسپکتروفتومتر
  • بن ماری
  • هود
  • بن ماری سرولوژی
  • اتوکلاو
  • انکوباتور
  • انکوباتور یخچال دار
  • رفاکتومتر
  • یخچال
  • ترازو دیجیتال با دقت چهار رقم اعشار
  • pH متر
  • فشار سنج
  • سانتریفیوژ
  • کنداکتومتر

اصالت سنجی وکیفیت سنجی

اصالت سنجی و تعیین کیفیت عسل های ایران یک امر بسیار پیچیده و در برخی از موارد حتی غیرممکن است. و نیازمند دانش عسل شناسی در حوزه عسل های بازار ایران است. تنوع عسل های تک گیاه و چندگیاه ایران با منشا گیاهی و جغیرافیایی بسیار بالا از یک سو و حجم بالای تقلبات بسیار پیچیده از سوی دیگر باعث شده است که تعیین دقیق اصالت عسل ها مبتنی بر دانش روز عسل شناسی باشد و ما در مجموعه زنبورداران ابرجس با تجربه بیش از چهار دهه ای در زمینه پرورش زنبورعسل و بکارگیری نیروهای متخصص در حوزه صنایع غذایی و علوم دامی و زنبورداری سعی داریم با دانش بروز در این زمینه نگرانی های شما را در زمینه خرید آگاهانه و مطمئن به حداقل برسانیم. رسالت ما در آزمایشگاه تخصصی زنبورداران تعیین اصالت و کیفیت عسل های باکیفیت ایرانی است.

تعیین کیفیت و اصالت عسل منطبق برشاخص های حسی (رنگ، بافت، عطر و طعم و مزه) فیزیکوشیمیایی (ساکارز، پرولین، دیاستاز و پروفایل قندها) و شاخص های سلامت (باقی مانده های شیمیایی اعم از فلزات سنگین، سموم شیمیایی و آنتی بیوتیک ها) می باشد.

تجهیزات موجود در آزمایشگاه:

  • اسپکتروفتومتر
  • بن ماری
  • هود
  • بن ماری سرولوژی
  • اتوکلاو
  • انکوباتور
  • انکوباتور یخچال دار
  • رفاکتومتر
  • یخچال
  • ترازو دیجیتال با دقت چهار رقم اعشار
  • pH متر
  • فشار سنج
  • سانتریفیوژ
  • کنداکتومتر

الف) شاخص های حسی

1)    رنگ عسل

این شاخصه فیزیکی می باشد و بین مصرف کنندگان از اهمیت بالای برخوردار است که از زلال آبگون شروع می شود (کمرنگ ترین) طیف کهربائی و تا رنگ سیاه (تیره ترین) پیش میرود که همه این موارد بسته به نوع گیاه و شرایط محیطی دارد.

  • میزان رطوبت و قوام عسل

این آزمون با دستگاه رفراکتومتر انجام می شود و از جمله مهمترین عواملی که بر این شاخصه تاثیر بسزایی دارد عامل محیطی است به عبارت دیگر عسل های مناطق مرطوب مانند شمال کشور ایران و جنوب کشور (عسل مرکبات ) عسل هایی با رطوبت بالایی هستند و عسل های مناطق خشک رطوبت کمتر و وقام بالاتری دارند.همچنین اگر عسل هنوز توسط زنبور نرسیده باشد و زنبوردار به اصطلاح عسل را نارس برداشت کند، این نوع عسل هم قوام پایین و رطوبت بالایی دارد.

 

ب) شاخص ارگانولپتیک (شاخص حسی)

طعم و عطر عسل یکی از شاخص های مهم قیمت گذاری عسل در دنیا است.  که در مجموعه عسل زنبورداران این شاخص توسط 3 یا4 نفر که تجربه بیشتری در زمینه عسل و زنبورداری دارند انجام می شود و بر اساس حروف الفبای انگلیسی گرید بندی و روی حلب های عسل برچسب گذاری می شود.

 

ج) شاخص شیمیایی و عملکردی

آزمون های

1- ساکارز (قند قبل و بعد از هیدرولیز)

2- پرولین

3- دیاستاز

4-نسبت f به g

5-HMF

6- اثرآنتی بیوتیکی و آنتی اکسیدانی.

برگه نتایج آزمون عسل

نتایج برگه آزمایش عسل ها
نتایج برگه آزمایش عسل ها

تمامی آزمون هایی که جهت اصالت سنجی ویژگی های عسل در این آزمایشگاه انجام می شود بر اساس استاندارد ملی ایران 92 ویرایش هشتم می باشد:

 

شاخص های اصالت سنجی عسل منطبق براستاندارد ملی ایران به شماره 92
شاخص های اصالت سنجی عسل منطبق براستاندارد ملی ایران به شماره 92

ترکیبات شیمیایی عسل و عسلک

ترکیبات شیمیایی عسل و عسلک
ترکیبات شیمیایی عسل و عسلک

نمونه گیری

نحوه نمونه گیری به این صورت است که تقریبا از تمامی حلب ها یا دبه ها توسط یک لوله پی وی سی در یک ظرف 3 کیلویی نمونه گیری می شود و بعد از خوب هم زدن عسل حدود 150 گرم از آن را در یک ظرف 200 گرمی ریخته و به آزمایشگاه تحویل داده می شود.

آزمون دیاستاز

هدف از آزمون دیاستاز تشخیص عسل از غیر عسل می باشد. یعنی عسل فعالیت زنبور است یا خیر؟

  • یکی از آنزیم های مهم عسل – منشا شهد، گرده گل و زنبورعسل دارد – تبدیل نشاسته به قندهای ساده تر
  • غدد هیپورفارنژیال در زنبوران کارگر چراگر مسئول تولید آنزیم دیاستاز است
  • شاخص کیفی، تازگی و خام بودن عسل است.
  • میزان آن در عسل: 8 الی 30
  • در عسل های تیره: 16 الی 40
  • در عسلک ها: 14 الی 45
  • در برخی از عسل ها از جمله عسل شبدر و اقاقیا در حد 3 الی 8
  • در عسل های تغذیه ای: اغلب زیر 8 واحد
  • آنزیم دیاستاز به حرارت و انبارداری حساس است و هرچه دما و انبارداری زیاد میشود از مقدار آن کاسته می شود.
  • هرچه فرآوری زنبورعسل بیشتر باشد میزان آن بیشتر می شود. درعسل های نارس میزان آن کمتر است.
  • ارزش تغذیه ای و دارویی خاصی این آنزیم ندارد .

آزمون کیفی دیاستاز

آزمون کیفی دیاستاز به این صورت انجام می شود که عسل را با آب حل کرده و مقداری محلول نشاسته به آن می افزاییم و در دمای 45 درجه سانتی گراد به مدت یک ساعت قرار میدهیم تا آنزیم دیاستاز موجود در عسل بتواند محلول نشاسته اضافه شده را مصرف کند و به قند های ساده تر تبدیل کند. بعد از گذشت یک ساعت که تمامی نشایته مصرف شد به لوله آزمایش محلول ید اضافه میکنیم  (نتیجه ترکیب محلول ید با محلول نشاسته یک محلولی با رنگ آبی تیره است) اگر رنگ محلول داخل لوله آزمایش آبی شد به این معناست که دیاستازی در عسل وجود نداشته که نشاسته را مصرف کند در نتیجه دیاستاز منفی گزارش می شود. و اگر رنگی غیر از رنگ آبی تیره مشاهده شد یعنی وجود دیاستاز مثبت است و هرچه رنگ محلول به رنگ سبز زیتونی نزدیکتر باشد یعنی عسل دیاستاز قوی تری دارد.

 

نکته قابل توجه این است که حرارت ، نور و انبار داری باعث کاهش سطح آنزیم های عسل می شود و باید دقت و فعالیت های لازم را در بسته بندی و نحوه انبارداری برای حفظ کیفیت عسل انجام داد.

آزمون ساکارز

بعد از حاصل نمودن اطمینان از اینکه عسل تهیه شده فعالیت زنبور عسل و طبیعی است آزمون ساکارز را انجام می دهیم تا بتوانیم تشخیص دهیم که زنبوری که این عسل را تهیه کرده چه مقدار شکر مصرف کرده است.

قندهای احیا کننده قبل از هیدرولیز

مجموع قندهای فروکتوز + گلوکوز+ مالتوز

حداقل میزان قندهای احیا کننده قبل از هیدرولیز در استاندار ملی ایران : 65 درصد

درصد های بیشتر از 70 درصد نشان از طبیعی بودن و کیفیت بیشتر عسل است

درصد های کمتر از 68 درصد : تغذیه با شربت شکر، عسل نارس، برخی از عسل های طبیعی

عیار فهلینگ و تیتراسیون آزمون گر در مقدار صحیح بودن این شاخص حایز اهمیت است.

ساکارز

قند دی ساکارید که به صورت طبیعی در شهد گل ها نیز وجود دارد.

حداکثر قابل قبول در استاندارد عسل ایران: 5 درصد

درصدهای بالاتر از این میزان : تغذیه با شکر، عسل نارس، برخی از عسل های خاص

در عسل کنار خالص و تازه: 8 الی 13 درصد به روش فهلینگ و  در روش های دیگر میزان کمتر

یکی از شاخص های مهم برای تفکیک عسل طبیعی از شکری

طی فرآیند آنزیم اینورتاز تبدیل به قند فروکتوز و گلوکوز می شود.

به مرور زمان و طی انبارداری از میزان ساکارز عسل کاسته می شود.

در اغلب عسل های طبیعی و کاملا رسیده میزان این شاخص کمتر از 3 درصد خواهد بود.

به هیچ عنوان به تنهایی شاخص خوبی برای قیمت گذاری و تعیین کیفیت عسل نیست!

آزمون پرولین

در حدود 26 آمینو اسید مختلف درعسل شناسایی شده است که مهمترین آمینو اسید عسل  پرولین است.

منشا شهد و گرده و زنبورعسل دارد.

شاخص رسیدگی و طبیعی بودن عسل است.

حداقل میزان رسیدگی و طبیعی بودن عسل است.

حداقل میزان قابل قبول در استاندارد : 180 میلی گرم در کیلوگرم عسل

در عسل های طبیعی مختلف میزان این شاخص می تواند از 300 الی 1800 میلی گرم بر کیلوگرم متفاوت باشد.

در عسل های تغذیه ایی کمتر از 200

حساس به انبار داری و حرارت (حساسیت کمتر از آنزیم ها می باشد.)

از آنجایی که منشا زنبورعسل نیز دارد هرچه میزان فرآوری عسل بیشتر باشد میزان این آمینو اسید بیشتر است.

این آزمون همراه با دستگاه اسپکتروفوتومتر انجام می شود و نتایج دقیقی دارد.

هیدروکسی متیل فورفورال HMF

یک ماده حد واسط تولید شده طی واکنش میلارد از قندهای فروکتوز و گلوکوز تحت شرایط دمایی بالا و اسیدی است.

شاخص تازگی و خام بودن عسل است به عبارت دیگر مقدار HMF عسل تازه  صفر است و طی انبار داری و یا حرارت این مقدار افزایش پیدا می کند.

حداکثر میزان این شاخص در استاندارد 40 میلی گرم بر کیلوگرم است

در عسل های تازه و خام کمتر از 10 میلی گرم بر کیلوگرم و گاها صفر گزارش می شود.

در مقادیر بالا خاصیت سرطانی دارد.

در عسل های کهنه و حرارت دیده می تواند تا مقادیر بیش از 1000 نیز برسد.

در عسل های گرمسیری مقادیر آن  تا 80 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد.

آزمون HMF از نمونه عسلی که قرار است بسته بندی بشود ، یعنی تمام فرآیند های گرمخانه ، رس گیری ، اقامت در مخازن دوجداره را طی کرده و آماده بسته بندی در ظروف پت و شیشه ای می باشد. این آزمون به این منظور گرفته می شود که مسئول کنترل کیفی مجموعه عسل زنبورداران متوجه مقدار گرم شدن عسل در طی فرآیند های ذکر شده بشود.

 

نسبت فروکتوز به گلوکوز F/G

از تقسیم میزان فروکتوز به میزان گلوکوز این نسبت حاصل می شود.

در اغلب عسل ها میزان فروکتوز بیشتر از میزان گلوکوز گزارش شده است.

حداقل میزان قابل قبول در استاندارد ملی ایران 0.9 و در اغلب عسل ها رنج 0.9 تا 1.3 دارد.

در عسل هایی که با شربت شکر تغذیه شده اند اغلب میزان آن کمتر از 0.9 گزارش شده است.

بر اساس این شاخص مدت زمان رس (شکرک) بستن عسل را میتوانیم تا حد زیادی مشخص کنیم به این صورت که اگر این نسبت مقدارش بیشتر از یک باشد عسل دیرتر رس می زند و اگر مقدارش کمتر از یک باشد زودتر رس میزند.

عسل های با نسبت فروکتوز به گلوکوز بالاتر شاخص گلیسمی پایین تری دارند و برای بیماران دیابتی مناسب تر است.

 

د) شاخص سلامت

باقی مانده ها، آفت کش ها و آنتی بیوتیک ها و فلزات سنگین

تنها چیزی که می تواند به عسل اضافه شود و تاثیر منفی بگذارد باقی مانده ها ات که مهمترین آنها فلزات سنگین مثل سرب ، کادمیم، جیوه، آرسنیک و سایر فلزات سنگین که در استانداردهای بین المللی دنیا سرب و کادمیم اهمیت بیشتری دارد.

داروها: داروهایی که در کشاورزی مصرف می شود مخصوصا در مزارع و باغ ها که شهد و گرده گیاهان را آلوده می کند و در ادامه وارد کندو می شود می تواند باقی مانده از خودش در عسل به جا بگذارد و بخش مهم باقیمانده دارویی به خاطر استفاده زنبوردار از داروها و سموم و آفت کش ها برای مدیریت آفات داخل کندو است که مهمترین آنها آپیستان، فابکوزین ، آمیتراز و … است دارو هایی از این دسته که می تواند باقیمانده های این داروها و آلاینده های شیمیایی تاثیر بسیار منفی در عسل بگذارد به نحوی که اگر با کیفیت ترین عسل دنیارا در اختیار داشته باشید و و در آن باقی مانده وجود داشته باشد قطعا هیچ ارزشی نخواهد داشت.

آنتی بیوتیک : برخی زنبورداران با عنوان اینکه در زنبورداری بخواهند از بیماری مانند نوزما، لوک اروپایی و لوک آمریکایی جلوگیری و پیشگیری کنند از هرنوع آنتی بیوتیک به میزان زیاد استفاده می کنند که اثر منفی را روی عسل می گذارد.

 

مزیت آزمایشگاه

مزیت آزمایشگاه درون مجموعه این است که نزدیک و دسترسی آسان و سریع به نمونه ها دارد و جواب دهی سریع و تعیین تکلیف نمونه های غیر منطبق با استاندارد را دارد.

 

اطمینان از صحت جواب آزمایشگاه

برای حاصل نمودن اطمینان از جواب های آزمایشگاه عسل زنبورداران هر ماه یک یا چند نمونه عسل را به چند آزمایشگاه معتبر ایران که در زمینه عسل فعالیت تخصصی انجام میدهند ارسال میکنیم و با جواب آزمایشگاه زنبورداران مقایسه میکنیم و در مشاهده اختلاف بررسی و مشکل را برطرف می نماییم.

امام صادق (ع): مردم به چيزى همانند عسل، درمان و دارويى ديگر نخواهند يافت (کافی، ج6، ص332)

سبد خرید
برای دیدن محصولاتی که دنبال آن هستید تایپ کنید.
فروشگاه
0 لیست علاقه مندی ها
حساب من